Το κοινοβούλιο της Αλβανίας ψήφισε την Πέμπτη, μια σειρά Νόμων με τη δύναμη των ψήφων της κυβέρνησης Ράμα, ανάμεσά τους και τον Νόμο για να επιτρέπεται στις Αλβανικές Ένοπλες Δυνάμεις να πολεμούν εκτός της χώρας.
Η χρηματοδότηση του Αλβανικού Στρατού, όχι μόνο λόγω του ΝΑΤΟ, αλλά και λόγω επειγουσών εθνικών αναγκών, που αποτελεί πιθανό κίνδυνο για έκρηξη στο Κοσσυφοπέδιο, ελήφθη υπόψη από τον κρατικό προϋπολογισμό για το επόμενο έτος 2024.
Η Αλβανία αναμένεται να ξοδέψει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ περισσότερα για την άμυνα τα επόμενα χρόνια, ενώ ο χρόνος κατά τον οποίο η χώρα θα μπορούσε να εξοικονομήσει από αυτόν τον τομέα για να επενδύσει στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη φαίνεται να έχει τελειώσει. Τα σχέδια στρατιωτικών δαπανών του σχεδίου κρατικού προϋπολογισμού 2024, που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του κοινοβουλίου της Αλβανίας, κάνουν λόγο για σημαντική αύξηση των δαπανών για στρατιωτικές βάσεις, οπλισμό και πυρομαχικά καθώς και για αγορά ακριβών συστημάτων εναέριου πολέμου, drones από την Τουρκία. και ένα σύστημα αναμεταδοτών αξίας άνω των 30 εκατομμυρίων ευρώ που προφανώς θα εγκατασταθεί στα ελικόπτερα Blackhawk.
Μια λιτή στρατιωτική βάση στην περιοχή Μπίζα στα υψίπεδα των Τιράνων αναμένεται να μετατραπεί σε συγκρότημα αξίας σχεδόν 15 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ η ναυτική βάση του Πασαλιμάν αναμένεται να επενδυθεί στην κατασκευή προβλήτων και την εμβάθυνση του λεκάνη αξίας περίπου 5 εκατ. ευρώ.
Οι νέες επενδύσεις που προβλέπονται στα φετινά ανώτατα όρια του προϋπολογισμού έρχονται παράλληλα με το υφιστάμενο επενδυτικό πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει την αγορά μη επανδρωμένων αεροσκαφών αξίας 75 εκατ. ευρώ, πρόγραμμα που ξεκίνησε το 2022 ή την κατασκευή γηπέδου εκπαίδευσης στο Pajet αξίας άνω των 2 εκατ. ευρώ.
Συνολικά το αμυντικό επενδυτικό πρόγραμμα για την περίοδο 2022-2028 ανέρχεται σε σχεδόν 800 εκατ. ευρώ.
Για το έτος 2024, η Αλβανία αναμένεται να δαπανήσει στον αμυντικό τομέα 33 δισ. ALL (περίπου 310 εκατ. ευρώ), με σημαντική αύξηση 27% σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2023. Η αύξηση των αμυντικών δαπανών είναι σημαντική αν ληφθεί υπόψη ότι οι συνολικές δαπάνες του προϋπολογισμού αναμένεται να σημειώσουν ανάπτυξη μόνο κατά 7,1%.
Ωστόσο, παρά τη σημαντική αύξηση, οι αμυντικές δαπάνες εξακολουθούν να παραμένουν σημαντικά χαμηλότερες από τα πρότυπα της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας (ΝΑΤΟ), στην οποία η Αλβανία είναι μέλος από το 2009. Το ποσό των 33 δισεκατομμυρίων ALL που προγραμματίζεται να δαπανηθεί το 2024 αποτελεί μόνο το 1,35% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της Αλβανίας, από το 2% του ΑΕΠ που η Αλβανία και άλλες χώρες μέλη συμφώνησαν να δαπανήσουν για την άμυνα το 2006.
Στην πραγματικότητα, η Αλβανία δεν έχει εκπληρώσει ποτέ αυτή την ελάχιστη ποσόστωση στην ιστορία της, ενώ οι αμυντικές δαπάνες κατά την τελευταία δεκαετία ήταν πολύ χαμηλές ως ποσοστό του ΑΕΠ. Προκειμένου η Αλβανία να καλύψει την ελάχιστη ποσόστωση του 2% του ΑΕΠ, οι αμυντικές δαπάνες θα πρέπει να είναι σχεδόν 49 δισεκατομμύρια ALL.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΝΑΤΟ, η Πολωνία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα συγκαταλέγονται στα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ που διατηρούν αμυντικές δαπάνες υψηλότερες από το 3% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, εκ των οποίων οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα έχουν διατηρήσει τόσο υψηλές ποσοστώσεις δαπανών για πολλά χρόνια, ενώ η Πολωνία έχει αυξήσει δραματικά τις δαπάνες τα τελευταία δύο χρόνια, ιδιαίτερα ως αποτέλεσμα της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η Αλβανία έχει έναν μικρό στρατό 6.600 ατόμων, τον πέμπτο μικρότερο μεταξύ των κρατών μελών μετά το Λουξεμβούργο, το Μαυροβούνιο, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Σλοβενία, χωρίς να υπολογίζεται η Ισλανδία, το μόνο μέλος του ΝΑΤΟ που δεν έχει στρατό.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες με 1,34 εκατομμύρια στρατιώτες και η Τουρκία με 461.000 είναι οι χώρες μέλη με τους μεγαλύτερους στρατούς.
Οι υπολογισμοί του ΝΑΤΟ δείχνουν ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του 2023, η Αλβανία είναι η χώρα-μέλος με τις χαμηλότερες κατά κεφαλήν δαπάνες στον αμυντικό τομέα. Η προστασία φέτος κοστίζει στους Αλβανούς πολίτες 93 USD, ενώ στη Βόρεια Μακεδονία 114 USD και στο Μαυροβούνιο 151 USD. Η προστασία κοστίζει στους Αμερικανούς 2.220 δολάρια το χρόνο, ενώ στους Νορβηγούς 1.339 δολάρια. Μεγάλες χώρες όπως η Γερμανία ή η Γαλλία έχουν επικριθεί εδώ και χρόνια για χαμηλά έξοδα. Η προστασία ενός Γερμανού πολίτη κοστίζει 677 δολάρια το χρόνο, ενώ ένας Γάλλος πολίτης 737 δολάρια.
Οι αμυντικές δαπάνες έχουν αρχίσει να αλλάζουν ριζικά σε πολλές χώρες μετά την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας το 2022, γεγονός που άλλαξε την αντίληψη περί ειρήνης, τουλάχιστον όσον αφορά τον συμβατικό πόλεμο στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
