Monday, April 11, 2016

Οι θαλάσσιες ζώνες χωρίζουν Ελλάδα και Αλβανία


Kathimerini


Η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών της Αλβανίας, Ντιτμίρ Μπουσάτι, στην Αθήνα στις 21 Μαρτίου επιβεβαίωσε την καθήλωση των ελληνοαλβανικών σχέσεων, καθώς τα Τίρανα επιμένουν σε ένα πακέτο προτάσεων που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από την ελληνική κυβέρνηση, ενώ ανησυχία προκαλεί ο διπλωματικός εξοβελισμός της Ελλάδας από τις διεργασίες μεταξύ πολλών ευρωπαϊκών χωρών και δυτικών Βαλκανίων. Το πακέτο αυτό, σύμφωνα με έγκυρες διπλωματικές πηγές, περιλαμβάνει κυρίως συνομιλίες από μηδενική βάση για τις θαλάσσιες ζώνες και απαγόρευση ερευνών στο Ιόνιο, μέχρι να υπάρξει συμφωνία, τυπική άρση της εμπολέμου καταστάσεως και συζήτηση για τις περιουσίες Αλβανών που έφυγαν από την Ελλάδα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η Αθήνα δεν δέχεται συζήτηση από μηδενική βάση για τις θαλάσσιες ζώνες, ενώ τα υπόλοιπα θέματα μπορούν να συζητηθούν υπό τον όρο ότι θα υπάρξουν ανάλογα ανταλλάγματα. Ειδικά για το ζήτημα των περιουσιών αρμόδια είναι τα δικαστήρια και είναι δεδομένο ότι καμία ελληνική κυβέρνηση δεν έχει, ούτε θα έχει, άλλη θέση.

Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσαν οι δηλώσεις των κυρίων Κοτζιά και Μπουσάτι μετά τη συνάντησή τους στην Αθήνα στις 21 Μαρτίου. Ο Αλβανός υπουργός δήλωσε ότι οι δύο πλευρές επιδιώκουν «να βρούμε αυτόν τον μηχανισμό, χωρίς να επιβαλλόμαστε ο ένας στον άλλον, με πλήρη κατανόηση», ενώ ο Ελληνας ομόλογός του τόνισε ότι «αυτό που συμφωνήσαμε είναι πως υπάρχει μηχανισμός, υπάρχει μέθοδος για να λυθούν με τρόπο που να εξυπηρετεί τα συμφέροντα όλων μας τα όποια προβλήματα έχουν προκύψει». Η δημόσια διάσταση απόψεων για το αν υπάρχει ένας μηχανισμός είναι αποκαλυπτικό στοιχείο της μεγάλης απόστασης που χωρίζει τις δύο χώρες.

Οπως επισημαίνει ιδιαίτερα έμπειρος διπλωμάτης στην «Κ», οι ελληνοαλβανικές σχέσεις δεν είναι ζήτημα μηχανισμού, αλλά πολιτικής βούλησης, κυρίως από την πλευρά των Τιράνων. Ο στόχος των τελευταίων κυβερνήσεων να αρχίσουν οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο έχει καθηλωθεί, καθώς, όπως είναι ήδη γνωστό, η Αλβανία αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία βορειοδυτικά των Διαπόντιων νησιών και απειλεί με σοβαρή κρίση τις διμερείς σχέσεις εάν η Αθήνα αγνοήσει τη θέση αυτή.

Αξίζει να σημειωθεί ότι καθυστερεί ανεξήγητα εκ μέρους της Ρώμης και η επικαιροποίηση της συμφωνίας του 1977 μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας ώστε να συμπεριλάβει και την ΑΟΖ σύμφωνα με το δίκαιο της θάλασσας, κάτι που θα ωφελούσε συνολικά την εικόνα της χώρας μας.

Εκκρεμότητες
Η συμφωνία επρόκειτο να υπογραφεί τον περασμένο Σεπτέμβριο, αλλά η ιταλική κυβέρνηση ακύρωσε την υπογραφή. Λίγο αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2015, ανέκυψε πρόβλημα μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας, με τη Ρώμη να ζητάει επαναδιαπραγμάτευση για νέα οριοθέτηση των μεταξύ τους θαλασσίων ζωνών. Η ιταλική κυβέρνηση έχει διαμηνύσει στην Αθήνα ότι η ελληνοϊταλική συμφωνία θα υπογραφεί, αφού πρώτα διευθετηθεί το πρόβλημα με τη Γαλλία, διαβεβαιώνοντας μάλιστα την Αθήνα ότι δεν υπάρχει πρόβλημα, κάτι που μένει να αποδειχθεί.

Πέραν των προβλημάτων αυτών, οι ελληνοαλβανικές σχέσεις έχουν δεχθεί νέα πλήγματα το τελευταίο διάστημα. Η συμμετοχή όλων των χωρών των δυτικών Βαλκανίων στις υπουργικές συνόδους και τις συνόδους κορυφής στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του Βερολίνου για τα δυτικά Βαλκάνια έχει ήδη προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στα ελληνικά συμφέροντα, ενώ είναι γνωστό ότι η Αθήνα έχει αποκλειστεί από τις διεργασίες αυτές.

Τον προσεχή Ιούλιο, σύμφωνα με εκτιμήσεις διπλωματικών πηγών, αναμένεται να ληφθούν στη Σύνοδο Κορυφής στο Παρίσι ιστορικής σημασίας αποφάσεις για το μέλλον των δυτικών Βαλκανίων και τις σχέσεις τους με την Ε.Ε. Η ΠΓΔΜ, όπως και η Αλβανία, έχουν αποκτήσει νέα πολιτικά στηρίγματα, υποβαθμίζουν τον ρόλο της Ελλάδας και θεωρούν ότι δεν έχουν λόγο να υπαναχωρήσουν στα διμερή προβλήματα, εκτιμώντας ότι δεν πρόκειται να πιεστούν.

Υπό την πίεση αυτών των γεγονότων ο ΥΠΕΞ, ύστερα από εντολή του πρωθυπουργού, επιδιώκει να αναθερμάνει τον διάλογο με τις βαλκανικές χώρες, ανακοινώνοντας την πραγματοποίηση μιας συνδιάσκεψης στο τέλος Απριλίου στη Θεσσαλονίκη, με Αλβανία, ΠΓΔΜ και Βουλγαρία για το προσφυγικό ζήτημα, χωρίς να είναι σαφές το επίπεδο εκπροσώπησης. Το αρνητικό στοιχείο είναι ότι η κίνηση αυτή έρχεται με μήνες καθυστέρησης κι ενώ η κατάσταση έχει ήδη διαμορφωθεί, με τη Γερμανία να επηρεάζει καταλυτικά την πολιτική συμπεριφορά των χωρών της περιοχής.

ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΙΔΕΡΗΣ
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

No comments: