Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ με τον Σκοπιανό ομόλογό του Ζόραν Ζάεφ, στα Σκόπια. EPA, GEORGI LICOVSKI
25/11/2020
Την προηγούμενη εβδομάδα η Βουλγαρία αρνήθηκε να εγκρίνει το διαπραγματευτικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Βόρεια Μακεδονία. Με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά η Σόφια έβαλε βέτο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις των Σκοπίων που θα ξεκινούσαν, αν όλα πήγαιναν καλά, σε ένα μήνα.
Ο λόγος είναι γνωστός. Η Βουλγαρία ανακινεί βασικά δύο ζητήματα: δεν δέχεται τη χρήση του προσδιορισμού “μακεδονική” και ζητά να απαλειφθούν οι απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί για τη Βουλγαρία στα σχολικά βιβλία της Βόρειας Μακεδονίας αναφορικά με τη ναζιστική κατοχή.
Σε ότι αφορά στο δεύτερο το θέμα αυτό εμφανίζεται και στα ελληνικά σχολικά βιβλία. Οι Μακεδόνες έζησαν στο πετσί τους τη βουλγαρική στάση κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής. Αυτό για να ξέρουμε για τι μιλάμε.
Οι διαφωνίες και οι τριβές των δύο χωρών, Βόρειας Μακεδονίας – Βουλγαρίας, είναι μια παλιά ιστορία, και όχι τωρινή. Απλά η Βουλγαρία επί τριάντα χρόνια στην πραγματικότητα κρυβόταν πίσω από την Ελλάδα, η οποία, ιδίως μετά το 2001 και τη διευθέτηση των εσωτερικών εθνικών διαφορών της Βόρειας Μακεδονίας με τη Συμφωνία της Αχρίδας, δεν έλυνε το πρόβλημα.
Η Αθήνα προσέφερε έτσι την άνεση χρόνου στη Βουλγαρία να διαμορφώνει παράλληλα ένα ευρωπαϊκό προφίλ που στην πραγματικότητα δεν είχε, κρύβοντας κάτω από το χαλί το “βαλκανισμό” της, στην πραγματικότητα με ξένα κόλλυβα. Αυτά της Ελλάδας.
Οι διαφωνίες, λοιπόν, μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Βουλγαρίας είναι παλιές. Κατά τον Ψυχρό Πόλεμο οι διαφωνίες αυτές ήταν μόνιμο θέμα προστριβής της Γιουγκοσλαβίας με τη Βουλγαρία, όπου συχνά η Μόσχα ή αντιμετώπιζε τις προστριβές αυτές παλινωδώντας από τη μια πλευρά στην άλλη, ή κρατούσε επιμελώς ίσες αποστάσεις.
Η Ιστορία με έναν τρόπο επαναλαμβάνεται. Επί δεκαετίες, όταν η Ελλάδα δεν είχε επί της ουσίας κανένα θέμα από καμία κυβέρνηση, είτε Καραμανλής ήταν πάνω, είτε Παπανδρέου, με την τότε “Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας”, το βάρος μοιραία έπεφτε στη Βουλγαρία.
Όταν η Ελλάδα μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου άρχισε να προτάσσει αντιρρήσεις οι οποίες εκτονώθηκαν σημαντικά, αλλά δεν επιλύθηκαν με την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας Παπανδρέου – Γκλιγκόροφ, ανέλαβε το βάρος των βέτο, χωρίς καμία ουσιαστική στήριξη από τη Βουλγαρία, σε κανένα στάδιο αυτής της ιστορίας.
Η Συμφωνία των Πρεσπών έβαλε τέλος στο ονοματολογικό, μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας. Η Βουλγαρία πλέον δεν μπορούσε να κρύβεται. Αποκαλύφθηκε Μέχρι εκείνη τη στιγμή η Ελλάδα ήταν εκείνη που απειλούσε με βέτο και σήκωνε το βάρος (μαζί με τη Βόρεια Μακεδονία φυσικά) της διεθνούς απορίας στους διάφορους οργανισμούς, γιατί αυτό το θέμα δεν λύνεται επί τόσα χρόνια.
Τώρα απειλεί η Βουλγαρία.
Στις 4 Ιανουαρίου 2019 ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ σε συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών αναγνώρισε τον ηγετικό ρόλο της Ελλάδας στα Βαλκάνια. “Η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να είναι η χώρα-ηγέτης στα Βαλκάνια. Είναι η πρώτη χώρα στην περιοχή που έγινε μέλος του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε., κάτι που είναι και δική μας προσδοκία”.
Ο Ζάεφ γνωρίζει καλά την Ιστορία της χώρας του. Γι’ αυτό και προτιμά να δει την Ελλάδα να αναλαμβάνει ρυθμιστικό ρόλο στα Βαλκάνια, παρά τη Βουλγαρία. Η Συμφωνία των Πρεσπών άνοιξε αυτόν τον δρόμο για την Ελλάδα.
Η κυβέρνηση πρέπει άμεσα να σταματήσει να κωλυσιεργεί πλέον. Πρέπει να ξεπεράσει τις αγκυλώσεις της και να αναγνωρίσει τα λάθη της. Άλλωστε για τον ελληνικό λαό το θέμα φαίνεται να θεωρείται λήξαν. Σε δημοσκόπηση της Kapa Research το 58% των ερωτηθέντων αποτιμά θετικά τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Η έγκριση των τριών μνημονίων συνεργασίας στη Βουλή έχει ήδη καθυστερήσει σημαντικά. Και όλα δείχνουν θα καθυστερήσει κι άλλο. Η ελληνική κυβέρνηση ήδη έπρεπε να είχε πάρει δημόσια θέση στο βουλγαρικό βέτο αποθαρρύνοντας τη Βουλγαρία. Δεν το κάνει. Έπρεπε ήδη να είχε εκφράσει στήριξη προς τις προσπάθειες του Ζάεφ να εντάξει τη χώρα του στην ΕΕ. Ούτε αυτό το κάνει.
Η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στα Βαλκάνια, αρκεί να… ξυπνήσουμε. Τώρα χρειάζεται περισσότερο από ποτέ να εκμεταλλευτούμε ευκαιρίες και δυνατότητες που μας παρέχονται στο πιάτο.
No comments:
Post a Comment